![](/media/lib/589/n-pierscien-018d1753d50aa7127147d7f3c28a3889.jpg)
Niespodziewane odkrycie w forcie Piktów. Zniszczone stanowisko zaskoczyło archeologów
5 września 2024, 12:21Gdy naukowcy z University of Aberdeen przystępowali do wykopalisk na terenie piktyjskiego fortu w miasteczku Burghead na północnych wybrzeżach Szkocji, nie spodziewali się znaleźć niczego szczególnego. Pozostałości osadnictwa Piktów zostały zniszczone w XIX wieku, kiedy większość fortu znalazła się pod zabudową miasteczka, a kamienie z fortu wykorzystano podczas współczesnych prac budowlanych. Jak się jednak okazało, nawet na zniszczonym stanowisku archeologicznym można dokonać niezwykle interesującego odkrycia.
![](/media/lib/588/n-helm-7f053e16a25381b0abd5c3a644fd37ef.jpg)
Sensacyjne znalezisko na Łysej Górze. Archeolodzy odkryli drugi w Polsce hełm celtycki
4 września 2024, 16:00Podczas badań archeologicznych na stanowisku Łysa Góra (Rembielin) w pobliżu miejscowości Chorzele w powiecie przasnyskim dokonano sensacyjnego odkrycia. Eksperci z Państwowego Muzeum Archeologicznego, pracujący pod kierunkiem doktorów Wojciecha Borkowskiego i Bartłomieja Kaczyńskiego, znaleźli celtycki hełm z IV wieku przed naszą erą. To zaledwie drugie tego typu znalezisko na terenie naszego kraju. Pierwszy hełm celtycki znaleziono ponad 50 lat temu w Siemiechowie.
![](/media/lib/522/n-palacz-3e8c1f238a9a71bbad9a605c8c839fcb.jpg)
Naukowcy dowiedzieli się, dlaczego palenie papierosów chroni przed chorobą Parkinsona
2 września 2024, 10:39Palenie papierosów niesie ze sobą ryzyko rozwoju wielu, często śmiertelnych, chorób. Paradoksalnie jednak, jest też związane z mniejszym ryzykiem wystąpienia choroby Parkinsona. Badania niejednokrotnie wykazywały, że istnieje związek między paleniem tytoniu a zmniejszoną zapadalnością na tę chorobę neurodegeneracyjną. Dotychczas jednak nie wiedziano, dlaczego tak się dzieje. Na prawdopodobne wyjaśnienie wpadli naukowcy z Massachusetts General Hospital.
![](/media/lib/588/n-wakizashi-b439f5dd26130ae4b438f78f6ed46614.jpg)
Odkrycie w centrum Berlina. Japoński miecz leżał w zasypanej piwnicy od II wojny światowej
27 sierpnia 2024, 09:01Podczas wykopalisk na Molkenmarkt, najstarszym placu Berlina, archeolodzy dokonali niespodziewanego odkrycia. W piwnicy domu zniszczonego w czasie II wojny światowej znaleziono broń białą. Początkowo odkrywcy przypuszczali, że mają do czynienia z szablą paradną. Jednak podczas prac konserwatorskich okazało się, że to japoński krótki miecz wakizashi z XVII wieku. A być może nawet starszy.
![](/media/lib/588/n-menga2-3ad6a9e668deeae99de00a4b9580e389.jpg)
Ludzie epoki kamienia odznaczali się większą inteligencją i wiedzą, niż chcemy przyznać
26 sierpnia 2024, 12:39Na południu Hiszpanii, w miejscowości Antequera, znajduje się jedna z największych megalitycznych struktur w Europie, Dolmen de Menga. Ten olbrzymi tumulus (grobowiec) powstał niemal 6000 lat temu. Po raz pierwszy został zbadany w latach 40. XIX wieku i od tamtego czasu fascynuje archeologów. Autorzy najnowszych badań wykazali, że budowniczowie dolmenu mieli znacznie lepsze rozumienie inżynierii i fizyki, niż jesteśmy skłonni przypisywać ludziom z tamtej epoki. Im lepiej rozumiemy takie struktury, tym bardziej okazuje się, że nie doceniamy ludzi epoki kamienia.
![](/media/lib/587/n-glodowka-15de7bb491859e3d9bda38e059c603b5.jpg)
Ciemna strona głodówki
22 sierpnia 2024, 12:04Okresowe głodówki niosą ze sobą wiele korzyści zdrowotnych. Opóźniają wystąpienie niektórych chorób związanych z wiekiem, przedłużają życie. W grę wchodzi tutaj wiele różnych mechanizmów. Jedne z badań prowadzonych MIT wykazały, że głodówka zwiększa możliwości regeneracyjne komórek macierzystych układu pokarmowego, które dzięki temu są w stanie likwidować stany zapalne czy uszkodzenia jelit. Autorzy najnowszych badań dokładnie opisali ten mechanizm, ale odkryli też jego ciemną stronę.
![](/media/lib/587/n-badania1-ffb7aeede45cdf7549a2c05e8b39f085.jpg)
Naukowcy z Wrocławia i Krakowa badają dźwięki wydawane przez zestresowane rośliny
21 sierpnia 2024, 10:00Naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i Katedry Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu badają dźwięki wydawane przez rośliny. Naukowcy chcą sprawdzić, czy w warunkach stresowych – jak susza lub atak szkodników – rośliny informują dźwiękiem o swoim stanie. To nie tylko zwiększy naszą wiedzę o roślinach, ale pomoże też lepiej dbać o uprawy wielkopowierzchniowe. Dotychczas na świecie prowadzono niewiele badań nad tym zagadnieniem.
![](/media/lib/587/n-mozgstres-bc5dcaf52dd676174202f5a1f54adfb2.jpg)
Dlaczego chorujemy pod wpływem stresu? Odpowiedź tkwi w komunikacji między mózgiem a jelitami
12 sierpnia 2024, 08:52Stres może spowodować, że zachorujemy, a naukowcy powoli odkrywają, dlaczego tak się dzieje. Od dłuższego już czasu wiadomo, że mikrobiom jelit odgrywa olbrzymią rolę w naszym stanie zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Wiadomo też, że jelita i mózg komunikują się ze sobą. Zestresowany mózg uwalnia hormony, które mogą wywoływać np. nieswoiste zapalenie jelit, a z kolei bakterie w jelitach uwalniają związki chemiczne, mające wpływ na mózg i nasze zachowanie. Słabiej jednak rozumiemy szlaki komunikacyjne, łączące mózg z jelitami.
![](/media/lib/586/n-mozaika1-4e9d8811b960967c56b2a6d8d25502ff.jpg)
W starożytnym pokoju dla mężczyzn znaleziono mozaikę z dwoma satyrami
8 sierpnia 2024, 11:04W Eretrii, niewielkim mieście na południu Grecji, archeolodzy trafili na budynek mieszkalny z późnego okresu klasycznego – z połowy IV wieku p.n.e. – w którym zachowała się mozaika podłogowa przedstawiająca dwóch satyrów. Budynek znajdował się w centrum starożytnego miasta, w pobliżu świątyni Apollona, w okolicy, w której w przeszłości znajdowano domy z IV wieku z mozaikami podłogowymi.
![](/media/lib/586/n-flores2-3dbc345dce418f0eedd881b34cf6909f.jpg)
Przodek hobbita z Flores był mniejszy od swojego potomka
8 sierpnia 2024, 08:52Szczątki Homo floresiensis i Homo luzoniensis każą zadać sobie pytanie, w jaki sposób doszło do ekstremalnej redukcji rozmiarów ciała wymarłych gatunków Homo zamieszkujących wyspy, zauważają autorzy artykułu opublikowanego na łamach Nature Communications. Naukowcy z Japonii, Indonezji, Australii i USA informują o odkryciu na wyspie Flores kości ramiennej dorosłego H. floresiensis, która jest o 9–16% krótsza i cieńsza niż dotychczas znalezione kości tego gatunku